حسگرهای زیستسنج طیف وسیعی از ابزار و تجهیزاتی را شامل میشوند که هدف اصلی آنها تبدیل اعمال و ویژگیهای زیستی به نوسانات الکتریکی است. به زبانی ساده، به کمک این وسایل کاربردی میتوان مسائل زیستی را به ترجمانی الکتریکی برای وسایل هوشمند برقی تبدیل کرد. کاربرد گسترده حسگرهای زیستسنج با توجه به پیشرفتهای صورت گرفته در حوزه تکنولوژی بر کسی پوشیده نیست؛ امروزه بسیاری کشورها حتی برای تعیین هویت افراد دست به دامن حسگرهای زیستسنج شدهاند. یکی از حوزههایی که میتواند در پیوند با حسگرهای زیستسنج پیشرفت چشمگیری داشته باشد، حیطه درمان و پزشکی است. نباید فراموش کرد که علائم و ویژگیهای حیاطی نقش مهمی در علوم درمانی دارند و همانطور که گفته شد به همین علت است که حسگرهای زیستسنج نقشی کلیدی در این حیطه خواهند داشت. در ادامه این مقوله را بیشتر تشریح خواهیم کرد.
فناوری پزشکی و دانشهای درمانمحور، به لطف پیشرفت حسگرهای زیستسنج توانستهاند افقهای جدیدی را پیش روی خود ترسیم کنند. این سنسور ها پتانسیل بالایی برای پایش و حفظ سلامت روزانه ما دارند و میتوانند باعث کشف و شناسایی سریع بیماریها در بدن ما شوند. دقت بالا و سنجش دائمی بدون نیاز به صرف وقت و پول، باعث میشود تا حسگرهای زیستسنج بتوانند یک پیشرفت واقعی در امور مراقبی محسوب شوند. ممکن است که بپرسید چگونه؟ با ما همراه باشید تا در چند نمونه این موضوع را برای شما توضیح دهیم.
حسگرهای زیستسنج در تجهیزات مراقبتی قابل بلع
یکی از هیجانانگیز ترین تکنولوژی هایی که بشر در حال تست آن برای کاربردهای وسیع است، تجهیزات بلعیدنی هستند. این تجهیزات الکترونیکی کوچک توسط بیمار یا حتی شخص سالم خورده میشوند و با حضور در بدن میتوانند مسائل مختلفی را بررسی کرده و علائم حیاتی بدن را مورد سنجش قرار دهند. اوج هنر در ساخت این تجهیزات این است که بدون هیچ عوارض خاصی بتوانند با عمری طولانی در بدن، فاکتورهای سلامت را بررسی کرده و از شخص مراقبت کنند.
در اینجا بخوانید:پرینت سه بعدی ؛خلق دوباره برای کمک به انسانها
یکی از دستاوردهای دانشگاه MIT تولید حسگرهای زیستسنج ی است که به کمک اسید معده شارژ شده و از این طریق برق لازم برای کار کردن را تأمین خواهد کرد. این حسگرهای زیستسنج که به شکل یک کپسول همراه آب بلعیده خواهد شد، هفتهها در بدن مانده و میتواند تغییر دما و تغییر میزان pH معده را مشخص کند. تمام اطلاعات به صورت برخط و زنده با تکنولوژی بیسیم به دستگاههای خارجی منتقل شده و بایگانی خواهند شد تا در پرونده پزشکی شخص مورد استفاده قرار گیرد.
سانو؛ پایشگر زنده قند خون
فیت.بیت یکی از تولیدکنندگان عظیم دیوایسهای پوشیدنی در جهان است که همواره سهم بسزایی در توسعه تکنولوژیهای پوشیدنی و سلامت محور داشته است. این شرکت اما این بار با سرمایهگذاری عظیم شش میلیون دلار در پروژه سانو زمینهساز ایجاد انقلابی جدید در محصولات سلامت محور شده است. سانو یک دستبند پوشیدنی است که با استفاده از حسگرهای زیستسنج به شکل مداوم میزان قند خون را محاسبه خواهد کرد. اگر شما نیز یکی از افراد دیابتی باشید یا یک فرد دیابتی در نزدیکان خود داشته باشید، حتماً متوجه اهمیت بالای پایش لحظه به لحظه قند خون هستید. برخلاف دستگاههای سنجش قند خون معمولی که کار با آنها کمی سخت و زمانبر است، سانو میتواند به کمک حسگرهای زیستسنج ، میزان قند خون شما را در کسری از ثانیه به اراده شما اعلام کند.
درمان دیابت با پانکراس مصنوعی؛ بازهم پای حسگرهای زیستسنج در میان است
پانکراس مصنوعی در اصل مجموعهای از حسگرها زیستسنج عظیمالجثه است که با سنجش میزان قند خون، فرمان ترشح انسولین را به مغز مخابره میکند. در اکثر افراد دیابتی ریشه قند خون بالا وجود اختلال در پانکراس طبیعی بدن است که در سنجش میزان قند خون مشکل دارد. وظیفه پانکراس این است تا با سنجش قند به مغز کمک کند تا متوجه شود چه وقت نیاز است تا فرمان ترشح انسولین صادر شود.
حال یک حسگر زیستسنج توانسته این جای خالی را پر کرده و با اطلاع به موقع به مغز، از بالا رفتن قند خون در مواقع اضطراری جلوگیری کند. این بار حسگرهای زیستسنج در نقش یک درمان قطعی و دائمی برای مشکل حادی به نام دیابت ظاهر شده است. خود وظیفه ترشح و تزریق انسولین نیز، بخشی از وظایف این پانکراس مصنوعی است. قابلیت جالبی که در این وسیله به چشم میخورد امکان خاموش کردن آن در مواقع نیاز است. بسته به شرایط مریض میتواند پانکراس مصنوعی را خاموش و به شکل مستقیم انسولین تزریق کند.
تشخیص سرطان در کمتر از ده ثانیه
قلم مک.اسپک نام تجاری حسگر زیستسنجی است که در کمتر از ده ثانیه میتواند سلولهای سرطانی را شناسایی کند. این قلم که برای استفاده در حین جراحی طراحی شده است میتواند در همان حین پس از شناسایی سلولهای سرطانی را از سطح جدا کرده و بافت سالم را حفظ کند. این وسیله برخلاف تستهای سنتی سرطان بسیار سریع و آنی عمل کرده و دقتی در مقیاس 96 درصد دارد. نحوه کار به این شکل است که متابولیسم سلولهای مقطع توسط حسگرهای زیستسنج با دقت مولکولی مورد سنجش قرار گرفته و با این روش سلولهای معیوب شناسایی خواهند شد.
آزمایشگاهی در یک چیپ؛ جادوی غولآسای IBM
از سال 2016 شرکت کامپیوتری بزرگ IBM از دستاورد جدید خود که آزمایشگاه در یک چیپ نام دارد پردهبرداری کرده است. این چیپ خارقالعده توان تشخیص بیماریهایی را در کمترین زمان ممکن دارد. در اغلب موارد فرآیند ایجاد یک بیماری یا اختلال در بدن با تغییراتی در شرایط کلی بدن همراه خواهد بود. شرایطی مثل تغییر ناگهانی سطح گلبولهای سفید، قند خون، دمای بدن، اکسیژن خون و یا تورم در بافتهای داخلی میتوانند نشان دهنده دوره کمون یک بیماری یا مراحل ابتدایی آن باشند.
این دیوایس خوردنی این امکان را دارد تا با حضور پایدار در محیط بدن، تمام این فاکتور ها را مورد سنجش قرار داده و در مورد وجود یا عدم وجود اختلال اطلاعرسانی کند. در آیندهای نه چندان دور اگر تمام انسانها بتوانند چنین تکنولوژی را در بدن خود داشته باشند، بی شک از بسیاری بیماریها مصون خواهد بود. خیلی طول نمیکشد تا چنین چیپهایی بتوانند در مقیاسی گسترده جای پزشکان در محیطهای بالینی را بگیرند. حسگرهای زیستسنج پنجرهای به سوی تیپ جدیدی از درمان و بهداشت در آینده بشر هستند.