پس از عبور از عصر حجر علوم و ورود به عصر فناوری های اطلاعات کمتر کسی یافت می شود که برای نگارش یک مقاله یا حتی رساله یا کتاب برای تکمیل بخش منابع و مراجع خود شروع به نوشتن دستی آن ها بکند و مدام هوش و حواس خود را برای کم یا زیاد شدن نقطه و کما و فاصله و حفظ ترتیب ذکر منابع و حذف و اضافه و تصحیح کردن آن ها در متن و در قسمت منابع و … باشد!

عاقلانه ترین روش برای این کار با توجه به ابزار نوین فناوری بهترین پیشنهاد برای رفع این مشکلات طاقت فرسا؛ نرم افزار های مدیریت استناد (Citation Management Software) می باشد.

کسی که کمی در این عرصه تجربه داشته باشد یا در مرحله اول دانشجویی که به کارگاه های مقاله نویسی برای کسب روش درست برای علم می رود با نرم افزار End-Note آشنا می شود.

باید اعتراف کرد این نرم افزار از نظر اصالت بسیار با قدمت است و توسط عموم بسیار شناخته شده است ولی نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که این نرم افزار تنها ابزار در دسترس نیست حتی جزو گزینه های خوب هم نیست! به علاوه باید عرض کنم این نرم افزار رایگان هم نیست و قید اول در دسترس بودن هم زیر سوال میره… بیایید کمی آن را تجربی بررسی کنیم

End-note از نظر محیط کاربری بسیار سردرگم کننده و توسط محیط عملکردی هم بسیار مشکل دارد و تجربه های افراد نشان داده بهتر است از رفرنسی که مثلا می خواهید کم تر از 20 بار قرار بدهید از آن استفاده کنید وگرنه کرش می کنید و این فاجعه است این بدان معناست که این نرم افزار کاملا بدون نقاط مثبت است؟ نقاط مثبت ابتدایی این معنی را می دهد که می توانیم به آن نام نرم افزار رفرنس دهی اطلاق دهیم واضح است که در عصر حاضر ما بدنبال راحت ترین و کاربردی ترین و قابل دسترس ترین نرم افزار هستیم نمونه متعالی تر و بارز تر از این دسته نرم افزار مثلا مندلی را با این پیر خاک خورده مقایسه می کنیم:

• Windows Word 2003, 2007, 2010
• Mac Word 2008, 2011
• OpenOffice 3.2
• BibTeX